boerenkoolmetsambal

Het komt maar weinig voor dat ik een stad een tweede of derde keer bezoek. Nog zo veel te zien en te weinig tijd. Dus als ik ergens eenmaal ben geweest, ga ik normaal gesproken niet snel terug. Een stad uitgezonderd: Berlijn. De stad die (mij) nooit verveelt en altijd in beweging is.

Natuurlijk horen bij een eerste bezoek de Reichstag, Brandenburger Tor en Checkpoint Charlie. Veel leuker is het echter om al wandelend of fietsend de rest van de stad te ontdekken.

Neem Prenzlauer Berg. Ooit een volkswijk, maar tegenwoordig het domein van yuppen en expats. Nergens heeft het heden het verleden sneller ingehaald dan daar. Nog niet zo lang geleden een echte Ossi-wijk en tegenwoordig hip and happening. In het DDR-tijdperk, maar ook vlak na de val van de Muur was deze wijk een toevluchtsoord voor kunstenaars en studenten – aangetrokken door de lage huren. Hoewel deze groep de wijk goeddeels heeft verlaten oefent Prenzlauer Berg grote aantrekkingskracht uit op zowel bewoners als bezoekers.

Op zondagen is het Mauer Park – met originele delen van De Muur – het decor van een drukbezochte vlooienmarkt en een spontane karaoke in het openluchttheater.

Ook Friedrichshain is een wijk aan de oostkant van de stad. Het RAW-Gelände, een voormalige fabriek is nu een culturele broedplaats. Friedrichshain voelt net wat rauwer dan het inmiddels aardig gepolijste Prenzlauer Berg, misschien is wel een beetje zoals het daar ooit ongeveer geweest moet zijn.

Wie op het RAW-terrein rondloopt, kan het niet ontgaan dat de lucht bezwangerd is van inspiratie en creativiteit. Al geldt dat voor zoveel plaatsen in de stad. Berlijn is een stad bij uitstek voor vrije geesten en die komen dan ook massaal van over de hele wereld naar de Duitse hoofdstad toe.

Een buitengewoon stukje Berlijn is het voormalige vliegveld Tempelhof midden in de stad. In 2008 verliet het laatste vliegtuig de start- en landingsbaan, waarop vandaag de dag fietsers, joggers en skaters meer dan ruim baan hebben.

Het heeft iets buitenaards. In de verte ligt het immense luchthavengebouw erbij alsof het elk moment weer in gebruik kan worden genomen. Het grootste deel van de tijd is er echter weinig te doen, op een enkele tentoonstelling of modeshow na. Wel zijn er elk weekeinde rondleidingen, die bezoekers mee terug in de tijd nemen.

Het voormalige vliegveld is een locatie met een verhaal. Ooit was Tempelhof een van de grootste en drukste luchthavens ter wereld. Niet groot en indrukwekkend genoeg echter voor Hitler. Het vernieuwde Tempelhof werd in 1939 heropend als onderdeel van Hitlers Derde Rijk.  Na de Tweede Wereldoorlog en het uiteenvallen van zowel de stad als het land in een oostelijk en westelijk deel gebruikten de Amerikanen Tempelhof eind jaren veertig tijdens de blokkades v Berlijn,  de stad die nooit verveelt an de Sovjet Unie als uitvalsbasis voor de luchtbrug naar West-Berlijn. Het imago van het vliegveld veranderde snel van een herinnering aan het nazi-verleden in een symbool van de vrijheid.

Ondanks de komst van de vliegvelden Schönefeld en Tegel verwelkomde Tempelhof in  1998 nog altijd 3 miljoen passagiers. Tien jaar later zou Tempelhof als luchthaven definitief sluiten. Sindsdien doet het dienst als het grootste park van de stad. Er zijn overigens plannen om het immense gebied te herontwikkelen. Op het voormalige vliegveld zouden meer dan 4000 appartementen gebouwd moeten worden. De ontwikkeling van deze wijk staat voor na 2025 op de planning. Er is dus nog wel even tijd om het bizarre Tempelhofgevoel op te doen.