Mingalabar! Altijd gevolgd door een brede glimlach en vaak ook door enthousiast gezwaai en de vraag ‘where you from?’ Inwoners van Myanmar, daar waar China en India samen komen, begroeten toeristen met een ontwapenende nieuwsgierigheid, maar vooral met een flinke dosis gastvrijheid.
Decennialang is Myanmar, het oude Birma, afgesloten geweest van de rest van de wereld: de militaire junta hield het land stevig in de greep. Nieuws uit Myanmar bleef veelal beperkt tot berichten over het huisarrest van volksheldin Aung San Suu Kyi – The Lady – en overstromingen of andere rampspoed. Tegelijkertijd sijpelde het nieuws uit de rest van de wereld ook maar mondjesmaat Myanmar binnen. Tot in 2010 de eerste democratische verkiezingen werden gehouden en een nieuwe regering aantrad. Myanmar zette de deuren open en toont nu vol trots haar tot nu toe veelal verborgen gebleven parels.
De overweldigende Shwedagon pagode, de met tempels gevulde horizon van Bagan, het verstilde leven op het Inlemeer… Als toerist mag je dit allemaal niet missen, al zou je daardoor bijna de grootste parel van Myanmar over het hoofd zien. Haar inwoners.
Neem de tijd voor een praatje, al is het vaak met handen en voeten, maak een foto van de mensen en laat die zien, drink samen een kop groene thee, kauw eens op die onvermijdelijke betelnoot, probeer thanaka – het plaatselijke schoonheidsgeheim -, draag een longyi en ontvang bewonderende blikken en fotoverzoeken, kortom lach en vooral: geniet.
Op eigen gelegenheid door het ‘land van goud’ reizen vergt de nodige voorbereidingen. Sommige delen zijn afgesloten voor toeristen en een visum aanvragen kan alleen in Brussel, Berlijn of -voor wie een stopover maakt in Azië – Bangkok of Hanoi. En dan is er ter plekke nog de geldkwestie. Weinig plekken op de wereld waar pinpas en creditcards zo nutteloos zijn als in Myanmar. US dollars zijn de gangbare valuta, maar let op: alleen nieuwe, onberispelijke biljetten worden geaccepteerd. Een kleine vouw, vlek of ander smetje kunnen je ondanks een flinke hoeveelheid contanten op zak straatarm doen voelen. Toegegeven, het gedoe met geld kan flink frustrerend zijn, maar geeft het land zijn ook eigen charmes.
De wereld is aan het veranderen. Nergens is dat zo goed voelbaar als in Myanmar, waar de klok jarenlang leek stil te staan. Je zou kunnen zeggen dat het land met een been in 1950 en het andere in de 21ste eeuw staat. Wifi is op steeds meer plaatsen te vinden, maar werkt vaak genoeg niet vanwege een stroomstoring.
Het land is bezig met een inhaalrace en zal ongetwijfeld het toeristische succes van buurland Thailand voor ogen hebben. De vriendelijke inwoners van dit bijzondere land is een enorme stroom toeristen en de kansen die dat met zich meebrengt van harte gegund. Opdat dromen straks kunnen uitkomen en de toekomst een stip is aan de horizon waarnaar verwachtingsvol gekeken wordt in plaats van met angst en onzekerheid.
Evenwel is te hopen dat de komende jaren niet al het oude verdwijnt. Myanmar zonder longyi’s of betelnoot in het straatbeeld is als Nederland zonder kaas. Het zou bovendien te betreuren zijn als een enorme stijging van het aantal buitenlandse bezoekers ten koste gaat van de authenticiteit van de inwoners. Hoe fraai Shwedagon en al die andere bezienswaardigheden ook zijn, uiteindelijk zijn het de mensen die Myanmar haar schitterende kleur geven.
Noot van de auteur: deze blog schreef ik enkele jaren geleden nadat ik Myanmar/Birma bezocht. Feitelijke informatie over bijvoorbeeld de pinautomaten en de crispy cleane USD-biljetten kan achterhaald zijn.
boerenkoolmetsambal 