boerenkoolmetsambal

Hoe meer ik reis, hoe minder belangrijk ik het lijk te vinden om alle toeristische trekpleisters te zien. Mijn bucketlist is voor vertrek meestal niet zo lang. Weer een kerk, nog een paleis of opnieuw een tempel? Hoe bijzonder soms ook, het zijn meestal de ontmoetingen met andere mensen die een reis kleuren. Meer dan welk fantastisch bouwwerk dan ook, maken onverwachte ontmoetingen een reis onvergetelijk.

Een vaak gestelde vraag is welk land ik het mooist vond? Of het meest bijzonder. Het is een vraag die ik moeilijk vind om te beantwoorden. Het is appels met peren vergelijken. Hoe kun je Victoria Falls in Zuidelijk Afrika vergelijken met een wereldstad als New York? Of het eigenzinnige en onbekende Ethiopië met het kleurrijke Guatemala en het afgelegen Bhutan met het gemakkelijk te bereiken Mexico? Het is maar waar je van houdt, waar je naar op zoek bent en wat je verwacht.

Natuurlijk zijn er gebouwen en bouwwerken waarvan ik het oprecht fantastisch vind dat ik ze met eigen ogen heb gezien. De Verboden Stad in Beijing heeft echt wel indruk op me gemaakt. Net als de zonsopgang beleven op de Borobudur in Indonesië, het uitzicht vanaf Empire State Building in New York of de rotskerken van Lalibela in Ethiopië. Ik stond op het punt om ook de Shwedagon Pagode in Yangon (Myanmar, voorheen Birma) aan deze opsomming toe te voegen, maar aarzel. Het is een indrukwekkende tempel qua omvang en bouwstijl. Bovendien is de uitlichting in de duisternis prachtig. En toch denk ik dat deze tempel me zo is bijgebleven vanwege de bezoekers. Zoveel beleving en zoveel bezieling maken van dit bouwwerk niet zomaar een tempel, maar een geloofsgebouw waar iedere (boeddhistische) inwoner van Myanmar minstens een keer in zijn leven naar toe wil. 

Terugkomend op die veelgestelde maar moeilijk te beantwoorden vraag, kom ik meestal uit op Nepal, Colombia en Myanmar. Om daar dan snel Cuba, Laos, Nicaragua en Guatemala of toch Mexico en China aan toe te voegen? Wat elk van deze landen met elkaar gemeen hebben, is dat ik daar op onverwachte momenten onvergetelijke mensen heb ontmoet. Van sommigen weet ik de naam, met enkelen heb ik nog contact, maar in de meeste gevallen waren het voorbijgangers die me trakteerden op een enorme portie hartelijkheid. Een vriendin van me zei dat deze ontmoetingen komen doordat ik mijn hart ervoor open stel. Geen idee of ze gelijk heeft. Wel ben ik ervan overtuigd dat wie goed doet, goed ontmoet. 

Ik kom hierop omdat ik totaal onverwachts in het niet zo toeristische Taitung (Taiwan) een hartverwarmende ontmoeting had met een vreemdeling. Voor mij was deze stad een tussenstop voor een nacht halverwege het noorden van Taiwan naar het diepe zuiden. Voor het gemak had ik een kamer geboekt in de nabijheid van het treinstation, niet wetende dat het stadshart een kilometer of zeven verderop lag. Mijn plan was een fiets te huren, maar de fietsverhuur was gesloten. Aangezien ik nog nooit op een brommer of scooter heb gereden en niet van plan ben mijn debuut in het buitenland te maken, besloot ik de benenwagen te nemen. Ik had immers niet heel veel beters te doen en geen plan voor de middag.

Ergens halverwege begon ik mijn idee een stuk minder goed te vinden. Het was een lange rechte drukke autoweg waar soms wel en vaker geen trottoir was. Bovendien brandde de zon behoorlijk fel en leek de bebouwing van het centrum geen steek dichterbij te komen. Toen ik ongeveer tweederde van de afstand had afgelegd wierp ik maar weer eens een vertwijfelde blik op mijn telefoon om te zien of Maps.Me me geen sluiproute kon geven. Juist op dat moment kwam een man van middelbare leeftijd op zijn scooter voorbij rijden. Hij vroeg me in het Chinees waar ik heen ging. Ik wees vaag naar het centrum – of althans dat deel op de kaart waarvan ik dacht dat er iets te zien zou zijn – en hij knikte. Vervolgens maakte hij in woord en gebaar duidelijk dat ik op hem moest wachten. Een paar tellen later zag ik hem weer. Niet op zijn scooter maar in de auto. Die had hij snel thuis opgehaald om mij vervolgens een lift te kunnen geven naar het centrum. Daar zette hij me pal voor de deur van de plaatselijke VVV af en reed pas weg toen hij zag dat ik mijn weg had gevonden. Hij wilde geen geld van me aannemen en zelfs mijn oprecht gemeende dankjewel wuifde hij weg. Zo’n actie zet je wel even aan het denken. Wanneer heb ik ooit iets vergelijkbaars gedaan? Als iemand de weg vraagt, wil ik heus wel uitleggen waar ze moeten zijn, maar verder reikt mijn dienstbaarheid doorgaans niet.

Hoe anders is dat elders in de wereld. Daags nadat ik deze vriendelijke vreemdeling had ontmoet in Taitung kreeg ik in het toeristische Kenting opnieuw een lift aangeboden. Twee keer zelfs. Ik moest zijn waar ze toch al heen gingen, dus stap maar in/spring maar achterop was de boodschap die ik wel begreep maar niet kon verstaan.

Het deed me herinneren aan Laos, waar ik in het uiterste noorden van het land ooit met mijn backpack en al achterop ben gesprongen bij een aardige motorrijder. Ik was – met een dag vertraging – geland na een binnenlandse vlucht vanaf hoofdstad Vientiane en kon het niet eens worden met de taxichauffeurs die op die betreffende luchthaven het enige vervoersmiddel naar het dorp waren. Koppig als ik kan zijn, besloot ik te gaan lopen. Misschien niet het hele stuk, maar toch in elk geval naar de grote weg, was mijn idee. Ik had nog geen drie stappen op die weg gezet of de vriendelijke motorrijder stopte, vroeg me waar ik naar toe moest en bood me een lift aan. Thuis zou ik daar misschien niet snel op ingaan, maar mijn onderbuikgevoel zei dat dit een ‘goede gast’ was. En dat bleek. Hij zette me voor de deur af van het hostel dat ik op het oog had. En net als mijn vriendelijke meneer uit Taiwan was hij bijna beledigd toen ik hem geld aanbood of zelfs maar wilde bedanken.

Natuurlijk zijn het niet alleen maar mensen die me een lift aanboden, die indruk op me hebben gemaakt. Soms zit het ook in kleinere gebaren. Backpacken met de microbus van Nicaragua kan best een hele toer zijn. Er passen namelijk heel wat meer mensen in zo’n busje dan je zou verwachten. Is een kwestie van proppen. De eerste keer dat een mevrouw gebaarde dat ik mijn rugtas aan haar kon geven, keek ik wat argwanend. Wat moest ze met mijn tas? Kon ik haar wel vertrouwen? We waren tenslotte in Centraal-Amerika. Omdat mijn rugtas andere mensen danig in de weg zat, besloot ik toch op haar aanbod in te gaan. Ik kon vanaf mijn staanplaats immers precies in de gaten houden wat er met mijn tas gebeurde. En er gebeurde – uiteraard – helemaal niets. Ze nam hem op schoot. Alsof het de normaalste zaak van de wereld was.

In Tokyo veranderden twee dames op leeftijd subiet van richting toen we ze vertelden waar we naar op zoek waren. Hoewel ze zelf net uit de richting van de sumo-school kwamen die wij zochten, keerden ze ongevraagd om en liepen ze zeker tien minuten met ons mee af en toe achterom kijkend of we nog wel volgden. Eenmaal op de plaats van bestemming, kregen we een vriendelijke knik en vervolgden ze opnieuw in omgekeerde richting hun pad.

Of de meiden die ik tijdens mijn onverwacht wat langere verblijf in Luang Prabang elke dag zag in mijn hostel. Om te vieren dat een van hen de volgende dag vrij zou zijn, kwamen aleen gasbrander, grote wok, verse noedels en bier tevoorschijn. Of ik wilde mee-eten? Dat liet ik me geen twee keer zeggen! Uiteindelijk hebben we uren gegeten, gedronken en gekletst en lag ik om 19.30 uur uitgeteld en licht aangeschoten in bed. Ook zal ik de gastvrijheid in Myanmar niet snel vergeten. Toen mijn kersverse reisvrienden en ik op de fiets door een dorp in de buurt van Inle Lake kwamen, werden we spontaan uitgenodigd voor de thee. Het werd een uitermate gezellige middag. We dronken thee, ravotten met de kinderen des huizes en smeerden het voor Myanmar zo kenmerkende thanaka op ons gezicht.

Reizen maakt ook nederig. Dan denk ik meteen aan mijn lieve gastvrouw Elena die me in Antigua twee weken lang in de watten heeft gelegd. Dik in de tachtig, maar nog zo vitaal als wat. En tevreden met wat ze heeft zonder al maar meer te willen.  Of de twee Cubaanse mannen die ik een paar ochtenden achter elkaar op hetzelfde stoepje zag zitten in Trinidad. Ze waren aardig op leeftijd – althans zo zagen ze eruit – maar straalden ook een enorme lust voor het leven uit. En waarom ook niet vroegen ze me? We hebben muziek, roken een sigaar en de zon schijnt. ‘Het leven is goed.’ En zo is het maar net.